Irena Kantorska-Schick, znana Sybiraczka, zaangażowana w kultywowanie pamięci o tragicznych losach Polaków zesłanych na Sybir, zmarła w wieku 91 lat. Jej życie na zawsze pozostanie symbolem niezłomnej woli i oddania ojczyźnie oraz historii. Pogrzeb odbędzie się 22 lipca 2024 roku.
Wczesne lata i bolesne wspomnienia z dzieciństwa
Zesłanie na Sybir i życie w nieludzkich warunkach
Powrót do Polski i dalsze losy
Aktywność społeczna i odznaczenia
Ostatnie pożegnanie
Wczesne lata i bolesne wspomnienia z dzieciństwa
Irena Kantorska-Schick przyszła na świat 27 września 1932 roku w Olejowej Korolówce na terenie dzisiejszej Ukrainy, choć sama twierdziła, że właściwa data jej urodzenia to 1934 rok. Jej rodzice, Maria Kantorska – nauczycielka, oraz Stefan Kantorski – oficer 49. Pułku Piechoty w Kołomyi, stworzyli ciepły dom dla Ireny i jej młodszego brata, Stasia. Wybuch wojny zniszczył ich spokojne życie. Przed wkroczeniem Rosjan, rodzina była świadkiem brutalnego morderstwa ukochanego wujka przez ukraińskich nacjonalistów, co stało się traumatycznym wspomnieniem, które towarzyszyło Irenie przez całe życie.
Zesłanie na Sybir i życie w nieludzkich warunkach
W lutym 1940 roku NKWD aresztowało Stefana Kantorskiego i skazało na dożywocie, które później zmieniono na 20 lat łagru. Niedługo potem sołdaci wtargnęli do domu Kantorskich, zmuszając Marię Kantorską i jej dzieci do opuszczenia rodzinnego domu. Przeprowadzka na Wschód do Kazachstanu trwała sześć tygodni. Kolejne sześć lat rodzina spędziła w baraku w Semipałatyńsku, dawniej przeznaczonym do hodowli baranów. Życie w tych skrajnie trudnych warunkach wymagało ogromnej siły i determinacji. Wspomnienia z tego okresu Irena Kantorska-Schick opisała w książce "Głód", wydanej w 2009 roku.
Powrót do Polski i dalsze losy
Dzięki amnestii w 1941 roku Stefan Kantorski został uwolniony z łagru i dołączył do rodziny w Semipałatyńsku. Niestety, już w 1942 roku musiał wziąć udział w mobilizacji do armii generała Sikorskiego, by walczyć jako żołnierz Armii Andersa pod Monte Cassino. Irena z mamą i bratem wrócili do Polski dopiero w maju 1946 roku i osiedlili się we Wzdowie, skąd później przeprowadzili się do Torunia.
W Toruniu Irena Kantorska ukończyła IV Liceum Ogólnokształcące, a następnie studia na Wydziale Biologii UMK, zdobywając dyplom w 1957 roku. Pracowała w Pomorskich Zakładach Wytwórczych Aparatury Niskiego Napięcia, późniejszym Apatorze, a następnie w Toruńskich Zakładach Materiałów Opatrunkowych. Zajmowała się głównie ochroną środowiska, nadzorując m.in. budowę toruńskiej oczyszczalni ścieków.
Aktywność społeczna i odznaczenia
Irena Kantorska-Schick aktywnie uczestniczyła w życiu społecznym, szczególnie kładąc nacisk na edukację młodzieży. Regularnie brała udział w uroczystościach patriotycznych i spotkaniach z kombatantami. Jej misją było przekazywanie młodszym pokoleniom wiedzy o tragicznych losach Polaków zesłanych na Sybir. Za swoje zasługi została wielokrotnie odznaczona, m.in. Krzyżem Zesłańców Sybiru, Srebrną Odznaką Sybiraka, Srebrną Odznaką za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz odznaką Zasłużonego Pracownika Apator.
Ostatnie pożegnanie
Uroczystości pogrzebowe Ireny Kantorskiej-Schick odbędą się w poniedziałek 22 lipca 2024 roku. Msza święta rozpocznie się o godzinie 12:00 w Kościele Wniebowzięcia NMP i bł. ks. Stefana W. Frelichowskiego, po czym nastąpi pochówek na Cmentarzu św. Jerzego. Jej życie i działalność na zawsze pozostaną w pamięci toruńskiej społeczności jako przykład niezłomności i poświęcenia dla ojczyzny.
Źródło: UM Toruń
